Love at First Sight

Το ποίημα λέγεται «Έρωτας με την πρώτη ματιά» (Miłość od pierwszego wejrzenia στα πολωνικά) αλλά αυτό που υποστηρίζει είναι πως δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα στην πραγματικότητα. Περιγράφει την πρώτη συνάντηση ενός ζευγαριού, όπου από την αρχή γίνεται ολοφάνερη η ακαριαία αμοιβαία έλξη, για το κεραυνοβόλημα της οποίας σελίδες επί σελίδων έχουν γραφτεί –το περίφημο μουσικό Coup de foudre. Ένα τεράστιο ερωτηματικό, ωστόσο, πλανιέται πάνω από το ποίημα. Πόσο τυχαία ή ξαφνική είναι στ' αλήθεια μια τέτοια συνάντηση; Είναι λες σαν πλανήτες που βρίσκονται σε τροχιά σύγκρουσης. Πόσες φορές πιο πριν έχει αποφευχθεί η σύγκρουση; Γι' αυτό μιλάει κατ' ουσίαν η Σιμπόρσκα:
Love at First Sight
They're both convinced
that a sudden passion joined them.
Such certainty is beautiful
but uncertainty is more beautiful still.

Since they'd never met before, they're sure
that there'd been nothing between them.
But what's the word from the streets, staircases, hallways –
perhaps they've passed each other by a million times?

I want to ask them
if they don't remember –
a moment face to face
in some revolving door?
perhaps a "sorry" muttered in a crowd?
a curt "wrong number" caught in the receiver? –
but I know the answer.
No, they don't remember.

They'd be amazed to hear
that Chance has been toying with them
now for years.

Not quite ready yet
to become their Destiny,
it pushed them close, drove them apart,
it barred their path,
stifling a laugh,
and then leaped aside.

There were signs and signals
even if they couldn't read them yet.
Perhaps three years ago
or just last Tuesday
a certain leaf fluttered
from one shoulder to another?
Something was dropped and then picked up.
Who knows, maybe the ball that vanished
into childhood's thickets?

There were doorknobs and doorbells
where one touch had covered another
beforehand.
Suitcases checked and standing side by side.
One night perhaps some dream
grown hazy by morning.

Every beginning
is only a sequel, after all,
and the book of events
is always open halfway through.

(Σε μετάφραση των Stanisław Barańczak και Clare Cavanagh).


Έρωτας με την πρώτη ματιά

Σίγουροι κι οι δυο
για το απρόσμενο πάθος που τους έδεσε.
H τόση βεβαιότητα έχει την ομορφιά της
αλλά ακόμα πιο όμορφη η αβεβαιότητα.

Αφού ασφαλώς και δεν έχουνε ξανασυναντηθεί ποτέ,
είναι σίγουροι πως δεν τους ενώνει κάτι.
Αλλά τι θα τους έλεγαν οι δρόμοι, τα σκαλοπάτια, οι διάδρομοι –
όπου μπορεί και να προσπέρασαν τόσες φορές ο ένας τον άλλον;

Θέλω να τους ρωτήσω
αν άραγε θυμούνται –
Μια στιγμή πρόσωπο με πρόσωπο
σε κάποια περιστρεφόμενη πόρτα;

Ίσως ένα μουρμουριστό «συγγνώμη» μες στο πλήθος;
Ένα ξερό μήπως «λάθος κάνετε» στο ακουστικό του τηλεφώνου; –
Ξέρω όμως την απάντηση.
Όχι, δεν θυμούνται κάτι.

Πόσο θα εκπλαγούν να μάθουν
ότι η Τύχη έπαιζε μαζί τους
εδώ και χρόνια.
Ανέτοιμη ακόμα
να γίνει η Μοίρα τους
τους έσπρωχνε κοντά, τους έσερνε πάλι πίσω,
μπουρδουκλωνότανε στα πόδια τους,
αφήνοντας ένα πνιχτό γελάκι,
κι ύστερα χοροπηδώντας έκανε στην άκρη.

Υπήρχαν σημεία και νεύματα
ακόμα τότε δυσανάγνωστα.
Ίσως ήταν τρία χρόνια πριν
ή μόλις την περασμένη Τρίτη
που ένα μόνο φύλλο φτερούγιζε
από τον έναν ώμο στον άλλον.

Σαν κάτι που το είχες για οριστικά χαμένο να ανευρέθη.
Ποιος ξέρει, ίσως η μπάλα των παιδιών που έπαιζαν εκείνο το απόγευμα και κύλησε μέχρι τους θάμνους.
Θα υπήρχαν και χειρολαβές και κουδούνια, δε μπορεί,
όπου το ένα άγγιγμα κάλυψε το άλλο.
Βαλίτσες που περάσανε τον έλεγχο και στεκόντουσαν τώρα δίπλα-δίπλα.
Κάποια νύχτα ίσως το ίδιο διαυγές όνειρο να διαλύθηκε απ' την άχλη του πρωινού.

Kάθε αρχή είναι ένα σίκουελ εξάλλου
Και το μεγάλο βιβλίο της ζωής
πάντα στη μέση το βρίσκεις ανοιχτό.

Διαλέγετε τι προτιμάτε. Το απόλυτο πρωτοφανέρωμα ή την δυσεξήγητη βεβαιότητα ότι κάπου στο παρελθόν έχετε ξανασυναντηθεί; Είτε έτσι, είτε αλλιώς οφείλουμε να δώσουμε μια πειστική εξήγηση στον εαυτό μας για αυτή τη μυστήρια μεταφυσική της οικειότητας που αναπτύσσεται ξάφνου με έναν άγνωστο, σαν ένα αναγνωριστικό νεύμα από το πουθενά.
Το αστικό περιβάλλον, αν και καταπίνει ανθρώπους με την απροσωπία του, ενδείκνυται και για τέτοια παιχνίδια της Τύχης. Σαν να ρίχνει ζάρια η πόλη κι εμείς είμαστε τα πούλια της. Θυμάμαι μια ρήση του Ηράκλειτου, για το χρόνο που παίζει μαζί μας: «Αιὼν παίς εστί παίζων, πεσσεύων· παιδός η βασιληίη»! Ο χρόνος, δηλαδή, είναι ένα παιδί που παίζει με πεσσούς και ενός παιδιού είναι η Βασιλεία. Τόσες χιλιάδες χρόνια πίσω και μοιάζει τόσο να επιβεβαιώνει το ποίημα της Σιμπόρσκα και το πόσο αδύναμοι είμαστε όλοι σε δυνάμεις πέρα από μας.
Αυτό βέβαια που κανένα ποίημα, κανένα φιλοσοφικό σύστημα ή επιστημονική θεωρία δε μπορεί ποτέ να με ακρίβεια να προσδιορίσει είναι η μεταβλητή που ευθύνεται για όλα. Γιατί τώρα και όχι τότε; Γιατί εδώ και όχι εκεί; Γιατί αυτόν και όχι τον άλλον;
Καλή χρονιά και ευτυχείς συναντήσεις σε όλους σας.

--αποσπασμα απο αρθρο της Eιρηνης Γιαννακη απο τη Lifo--